Grabocin

Osiedla

Grabocin to historia dawnej wsi, która obecnie jest częścią miasta Dąbrowa Górnicza, znajdującym się w województwie śląskim. Z perspektywy urbanistycznej, osiedle to leży na granicy dzielnicy Strzemieszyce Wielkie, będąc jednocześnie najbardziej wysuniętą na południe częścią tego miasta. Warto dodać, że aż do 1954 roku Grabocin funkcjonował jako samodzielna wieś.

Geograficznie, Grabocin obejmuje południową część wspomnianej dzielnicy Strzemieszyce Wielkie, usytuowaną pomiędzy ulicami Sosnowiecką i Rzeczną oraz ich przecznicami, w tym ulicami takimi jak Polna, Roztoki, Kozłowskiego, Sezamkowa, czy Bursztynowa, a wszystko to miało miejsce na północ od rzeki Bobrek. Co ciekawe, do Grabocina zaliczają się również zabudowania na południowym brzegu Bobrka, zlokalizowane wzdłuż północnego boku ulicy Wąskiej, mimo że te obszary są historycznie i morfologicznie związane z sosnowieckimi Ostrowami Górniczymi.

Warto również zauważyć, że niewielka część Grabocina, która znalazła się w granicach Sosnowca od 1953 roku, głównie obszary ulic Kościuszkowców i Wopistów, jest teraz integralną częścią dzielnicy Kazimierz. Granicę, która oddziela dąbrowski i sosnowiecki Grabocin, wyznacza sztucznie ulica Sztygarska.

Interesującym faktorem związanym z tym miejscem jest to, że w Grabocinie przyszedł na świat 28 grudnia 1927 roku Edward Babiuch, znany polityk oraz ekonomista, który miał zaszczyt być premierem rządu PRL.

Historia

Grabocin to historyczna jednostka, która kiedyś była kolonią Strzemieszyc Wielkich. W latach 1867–1941, posiadając przynależność do gminy Olkusko-Siewierskiej, znajdowała się w powiecie będzińskim. W okresie II Rzeczypospolitej dołączono ją do województwa kieleckiego. W dniu 31 października gmina Olkusko-Siewierska została podzielona na osiem gromad, a Grabocin stał się częścią gromady Strzemieszyce Wielkie, będąc jedną z siedmiu składowych jednostek.

W okresie II wojny światowej teren ten został włączony do III Rzeszy. Gromada Strzemieszyce Wielkie została przekształcona w nową gminę pod tą samą nazwą. Po zakończeniu wojny, Grabocin, jak i cały powiat będziński, stał się częścią województwa śląskiego. Polskie władze postanowiły utrzymać gminę Strzemieszyce, która po 1 grudnia 1945 roku została podzielona na dziewięć gromad, w tym dwie nowe – Grabocin oraz Kazimierz.

Gromada Grabocin składała się z trzech jednostek: wsi Grabocin, kolonii Ciernice oraz kolonii Czarnemorze. Wkrótce po przywróceniu przedwojennej nazwy Olkusko-Siewierska, gmina straciła obszary Gołonogu i Ząbkowic, które stały się odrębnymi gminami.

W dniu 1 stycznia 1950 roku gmina Olkusko-Siewierska została podzielona na dwie części: Kazimierz oraz Strzemieszyce Wielkie. Grabocin wszedł w skład tej drugiej, wraz z gromadami Strzemieszyce Wielkie, Strzemieszyce Małe i Strzemieszyce Folwark. 1 stycznia 1953 roku, wyłączono część gromady Grabocin, włączając ją do gminy Kazimierz, co ostatecznie doprowadziło do powstania późniejszego sosnowieckiego Grabocina.

W związku z reformą znoszącą gminy, jesienią 1954 roku utworzono nową gromadę Strzemieszyce Wielkie, składającą się z Grabocina, Strzemieszyc Folwark oraz Strzemieszyc Wielkich. Jednakże gromadę Strzemieszyce Wielkie zniesiono po krótkim czasie, już 13 listopada 1954 roku, gdyż nadano jej status miasta. W rezultacie, Grabocin stał się obszarem miejskim i integralną częścią Strzemieszyc Wielkich.

W dniu 27 maja 1975 roku, Strzemieszyce Wielkie, wraz z Grabocinem, stały się częścią Dąbrowy Górniczej.

Przypisy

  1. Baza archiw. [dostęp 19.04.2021 r.]
  2. Grabocin w Geoportalu 360
  3. Grabocin w Mapach WIG
  4. Śląski Dziennik Wojewódzki, 1949, nr 11, poz. 178
  5. Dz.U. z 1975 r. nr 15, poz. 87.
  6. Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 254
  7. Uchwała Nr 14/54 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 5 października 1954 r.
  8. Dz.U. z 1952 r. nr 41, poz. 282
  9. Dz.U. z 1950 r. nr 3, poz. 24
  10. Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki z dnia 22 grudnia 1945 r., Nr. 34, Poz. 470
  11. Dziennik Urzędowy Wojewódzkiej Rady Narodowej w Stalinogrodzie z dnia 1 grudnia 1954 r., Nr. 10, Poz. 54
  12. Kielecki Dziennik Wojewódzki. 1933, nr 27, poz. 182
  13. Wykaz gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej: według stanu na z dnia 1 VII 1952 r.
  14. Amtsbezirk Strzemieszyce
  15. Amtliches Gemeinde- und Dorfverzeichnis fuer das GG
  16. Dz.U. z 1945 r. nr 8, poz. 38

Oceń: Grabocin

★★★★★
Średnia ocena:4.66 Liczba ocen:6