Huta Katowice, aktualnie znana jako ArcelorMittal Poland Oddział w Dąbrowie Górniczej, ma bogatą historię sięgającą czasów, gdy funkcjonowała jako Mittal Steel Poland oraz Ispat Polska Stal S.A. i Polskie Huty Stali SA. Jest to jeden z kluczowych kombinatów metalurgicznych w regionie, z siedzibą w Dąbrowie Górniczej.
Specjalizuje się w hutnictwie żelaza, co czyni ją istotnym punktem w polskim przemyśle metalurgicznym. Huta ta nie tylko wpłynęła na rozwój lokalnej ekonomii, ale również na całą branżę hutniczą w Polsce.
Historia huty
Decyzja o wyborze lokalizacji nowoczesnej huty zapadła wśród ważnych wydarzeń historycznych, kiedy to określono obszar o powierzchni przeszło 1000 hektarów w Zagłębiu Dąbrowskim. To miejsce znajduje się pomiędzy Gołonogiem, Ząbkowicami Będzińskimi, Łośniem oraz Strzemieszycami. Zasadnicza uchwała dotycząca budowy jednego z największych oraz najnowocześniejszych kombinatu metalurgicznego w okresie PRL miała miejsce podczas VI Zjazdu PZPR, a jej inicjatorem był Edward Gierek.
Sukces tej decyzji przyniósł nie tylko rozpoczęcie budowy zakładu, która miała miejsce 15 kwietnia 1972 roku, ale także wywołał potężne zmiany w gospodarce oraz strukturze społecznej całego kraju. Wprowadzenie Huty Katowice spowodowało kompletną transformację regionu Zagłębia, co skutkowało poważnymi zmianami urbanistycznymi oraz napływem ludności z innych częściach Polski, w szczególności z wschodnich terenów. Oprócz tego, rozpoczęto realizację licznych inwestycji centralnych, takich jak budowa Linii Hutniczo-Siarkowej, która była niezbędna dla transportu rud, a także licznych zakładów pomocniczych. Jednakże, wartość pieniężna tej inwestycji nie została nigdy dokładnie określona.
Obecnie Oddział w Dąbrowie Górniczej dysponuje nowoczesnym wyposażeniem, w tym trzema dużymi piecami, dwiema walcowniami (Walcownią Dużą i Walcownią Średnią), stalowniami z trzema konwertorami tlenowymi, trzema liniami ciągłego odlewania stali oraz własną elektrociepłownią. Z danych z 2006 roku wynika, że w zakładzie pracowało 4073 pracowników, z wyłączeniem osób zatrudnionych w spółkach zależnych. W styczniu 2014 roku Walcownia Duża stała się jednym z niewielu zakładów na świecie, które rozpoczęły produkcję szyn kolejowych o długości 120m.
Kalendarium
- 1971
- – wrzesień – decyzja o rozpoczęciu prac przygotowawczych do budowy zakładu;
- – 22 października – nadanie pierwszego numeru ewidencyjnego dyrektorowi Kazimierzowi Budzyńskiemu (honorowy tytuł Pierwszego Pracownika dla Leonida Breżniewa);
- 1972, 15 kwietnia – start prac budowlano-montażowych na terenie o powierzchni 2500 ha, w tym rozpoczęcie działalności pod nazwą Huta Centrum oraz użyczenie siedziby od Huty Bankowa;
- 1974 – budowa Huty Katowice odznaczona Orderem Sztandaru Pracy I klasy;
- 1975 – otwarcie pierwszego wydziału zakładu (mechaniczno-konstrukcyjnego);
- 1976
- – maj – utworzenie Kombinatu Metalurgicznego Huta Katowice P.P.;
- – 30 września – rozpoczęcie pracy walcowni półwyrobów;
- – 2 grudnia – rozpalenie wielkiego pieca nr 1;
- – 3 grudnia – pierwszy spust 30 ton surówki z pieca nr 1; meldunek dla Edwarda Gierka;
- – 10 grudnia – rozruch stalowni, rozpoczęcie wygrzewania konwertora tlenowego;
- – 11 grudnia – pierwszy wytop 300 ton stali;
- 1977
- – 4 lutego – otwarcie linii tramwajowej do zakładu;
- – 6 kwietnia – rozruch walcowni ciągłej kęsów;
- – 26 września – rozpoczęcie właściwej produkcji;
- – 30 grudnia – pierwszy spust surówki z pieca nr 2;
- 1978
- – 24 czerwca – rozruch walcowni dużej;
- – 27 czerwca – start Sojuza 30 z flagą Huty Katowice;
- 1979, listopad – inauguracja Linii Hutniczo-Siarkowej;
- 1981
- – 12/13 grudnia (nocą) – internowanie 41 członków „Solidarności”; strajk okupacyjny w reakcji na stan wojenny;
- – 23 grudnia – pacyfikacja zakładu;
- 1984 – przyłączenie Koksowni Przyjaźń;
- 1986
- – włączenie Zakładu Przerobu Złomu;
- – 23 grudnia – pierwszy spust surówki z pieca nr 3;
- 1987 – otwarcie Biura Handlu Zagranicznego;
- 1988 – włączenie Zakładu Przerobu Złomu w Swarzędzu;
- 1991
- – 24 lipca – przekształcenie w Hutę Katowice S.A.;
- – uruchomienie odsiarczania stali;
- 1993 – budowa stanowiska do argonowania;
- 1994
- – instalacja palników poziomego wygrzewania kadzi;
- – strajk na tle płacowym;
- 1995
- – 2 lipca – rozruch pierwszej linii ciągłego odlewu stali (COS);
- – przekształcenie stalowni;
- – 16 sierpnia – certyfikat ISO 9002;
- – modernizacja instalacji palników;
- 1995–1999 – proekologiczne inwestycje;
- 1996–2001 – restrukturyzacja zakładu;
- 1996 – instalacja naprowadzania żużlu;
- 1997 – uruchomienie konwertora tlenowego nr 3;
- 1998
- – 6 lutego – rozruch drugiej linii COS;
- 1999
- – 12 kwietnia – nagroda Najwybitniejszego Polskiego Eksportera, gratulacje Aleksandra Kwaśniewskiego;
- – 1 lipca – wyłączenie Zakładów Koksowniczych;
- 2000
- – 27 stycznia – uruchomienie tlenowni;
- – kryzys finansowy;
- 2001
- – 2 kwietnia – uruchomienie instalacji gazu konwertorowego;
- – 11 czerwca – zablokowanie rachunków;
- – 15 października – certyfikat ISO 14001;
- – 20 października – odznaczenie pracowników przez Prezydenta;
- – jubileusz 25-lecia Huty Katowice;
- 2003
- – 1 stycznia – połączenie z Polskimi Hutami Stali;
- – 27 października – sprzedaż udziałów;
- 2004
- – 20 maja – rejestracja nowej spółki;
- 2005
- – 14 stycznia – zmiana nazwy spółki;
- – planowane rozpoczęcie budowy trzeciej linii COS;
Produkcja, wyroby
Huta Katowice, będąca ważnym elementem polskiego przemysłu stalowego, charakteryzuje się znacznym potencjałem produkcyjnym, który przedstawia się w następujący sposób:
- planowany – 9,5 mln ton stali rocznie,
- rzeczywisty – 5,5 mln ton stali rocznie,
- w perspektywie – rozbudowy do 11 mln ton rocznie.
Wydajność Centralnego Ośrodka Serwisowego (COS) wynosi obecnie 3 mln ton stali rocznie. Z czasem produkcja w hucie zmieniała się, co obrazuje poniższa tabela:
- 1978 – 4,2 mln ton,
- 1980 – 4,5 mln ton,
- 1997 – 4,87 mln ton (maksymalna wartość osiągnięta).
W odniesieniu do zatrudnienia, liczby pracowników w hucie przedstawiają się następująco:
- 1992 – 23 240,
- 1993 – 22 306,
- 1994 – 22 748,
- 1995 – 22 690,
- 1996 – 20 332,
- 1997 – 15 971,
- 1998 – 14 294,
- 1999 – 7 268,
- 2000 – 6 416, z jednoczesnym spadkiem absencji chorobowej o 25%,
- 2001 – 5 170.
Dane dotyczące zatrudnienia w spółkach wydzielonych również są istotne:
- 1997 – 3 519,
- 1998 – 4 157,
- 1999 – 6 233,
- 2000 – 6 328,
- 2001 – 7 035.
Niestety, w ciągu ostatnich lat, huta doświadczyła również problemów finansowych, co skutkowało upadłością pewnych spółek wydzielonych:
- 2002 – HK-Inwesthut (około 100 pracowników),
- 2002 – HK-Zakład Mieszkaniowo-Remontowy (około 600 pracowników).
Wszystkie te aspekty obrazują dynamiczny rozwój oraz wyzwania, przed którymi stoi Huta Katowice w kontekście zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej.
Odniesienia w kulturze
– Lokacja budowy Huty Katowice odgrywała kluczową rolę jako sceneria w popularnym serialu telewizyjnym Ślad na ziemi, który zadebiutował w 1978 roku.
Inne znaczenia
Termin Huta Katowice posiada także inne znaczenia, które cieszą się zainteresowaniem w różnych dziedzinach. Jest używany w kontekście:
- audycji radiowej Huta Katowice ma głos, która była emitowana na falach I Programu Polskiego Radia w okresie budowy zakładu,
- statku o nazwie m/s Huta Katowice, który pływał pod banderą PŻM w latach 1976–2002,
- klubu żeglarskiego, który mieści się w Chełmie Śląskim.
Pozostałe obiekty w kategorii "Budynki przemysłowe i magazynowe":
Huta Bankowa | Młyn wodny w Dąbrowie Górniczej | Koksownia Przyjaźń | Elektrociepłownia EC Nowa | Dąbrowska Fabryka Obrabiarek Ponar-DefumOceń: Huta Katowice