Leon Skibiński


Leon Wincenty Wacław Skibiński, ur. 5 kwietnia 1879 roku w Dąbrowie Górniczej, to postać o bogatym dorobku zarówno w zakresie technologii, jak i działalności społecznej. Zmarł 16 grudnia 1945 roku w Białogonie, gdzie był właścicielem Zakładów Białogońskich pod Kielcami.

Był inżynierem technologicznym, co wnosiło istotny wkład w rozwój lokalnych przedsiębiorstw. Jego zaangażowanie w działalność społeczną miało ogromne znaczenie dla społeczności, w której żył i pracował.

Życie

Leon Skibiński był wybitną postacią, która znacząco wpłynęła na rozwój przemysłu w regionie. Ukończył swoje studia na Instytucie Technologicznym w Petersburgu w 1906 roku, a w czasie nauki był aktywnie związany ze Związkiem Młodzieży Polskiej, znanym również jako Zet. Następnie podjął pracę w Odlewni Żelaza w Białogonie, którą jego ojciec, Józef Skibiński, wydzierżawił od rządu rosyjskiego w 1898 roku za kwotę 3500 rubli rocznie na trzydzieści lat.

W 1908 roku Leon objął kierownictwo tej odlewni, rozpoczynając radykalną modernizację zakładu oraz rozwój jego profilu produkcyjnego. W ramach przeprowadzonych zmian gruntownie zrekonstruował warsztaty mechaniczne, wprowadzając nowoczesny park maszynowy i zastępując przestarzałe technologie. Zbudował także nowe żeliwiaki oraz odlewnię sztorcową, modernizując źródło energii, które teraz stanowiła turbina wodna systemu Francisa.

Po wykupieniu zakładów, fabryka przyjęła nazwę „Zakłady Mechaniczne, Odlewnia, Fabryka Maszyn i Narzędzi Rolniczych”. W 1912 roku uruchomił niewielką elektrownię fabryczną, która dostarczała oświetlenie również dla osady Białogon. W jego przedsiębiorstwie produkowano różnorodne zestawienia produktów, w tym odlewy żeliwne, windy, pompy mechaniczne oraz maszyny pomocnicze, co sprawiło, że stało się ono największym w Okręgu Staropolskim.

W 1913 roku zakład Skibińskiego zatrudniał już 250 pracowników i produkował towary o łącznej wartości 300 tysięcy rubli, przy czym odbiorcami były nie tylko rynki Królestwa Polskiego, ale także Galicji oraz Rosji. Leon wykazywał wiele troski o życie swoich pracowników, zakładając szkołę przyfabryczną, orkiestrę dętą oraz teatr amatorski, a także organizując zabawy oraz wycieczki.

Warto zauważyć, że przyczynił się on do znacznego rozwoju osady Białogon, m.in. otwierając w 1910 roku ogólnodostępną łaźnię parową i zapraszając lekarza na stałe. Jako fundator niewielkiego drewnianego kościoła w stylu podhalańskim, został także współzałożycielem Stowarzyszenia Spółdzielczego „Ogniwo”, jednego z pierwszych przedstawicieli spółdzielczości w Kongresówce.

W czasie pierwszej wojny światowej Leon Skibiński pełnił funkcję dyrektora kieleckiej filii Polskiej Centrali Zbożowej w Lublinie i aktywnie zaangażował się w działania pomocowe poprzez organizację Komitetu Opiekuńczego oraz Komitetu Aprowizacyjnego w Białogonie.

W okresie po wojnie jego zakłady przeżywały trudności, głównie z powodu braku dostępności kredytów na modernizację. Po 1920 roku większość swojego czasu spędzał w Warszawie, gdzie poszukiwał nowych rynków i możliwości finansowych. W latach trzydziestych wartość produkcji zakładów znacznie spadła, co było wynikiem wielu trudności gospodarczych.

Leon Skibiński zginął tragicznie w wyniku napadu bandyckiego w Białogonie. Jego pamięć była uhonorowana poprzez umieszczenie jego grobu na warszawskich Powązkach, gdzie na nagrobku widnieje inskrypcja: „Życie jego pracą było dla bliźnich. Niech w chwale bożej znajdzie odpoczynek.”

Upamiętnienie

Jego imię nosi od 1984 roku ulica w Białogonie, dzielnicy Kielc, co świadczy o trwającej pamięci i szacunku dla jego osiągnięć oraz wkładu w społeczność lokalną.

Życie prywatne

Leon Skibiński przyszedł na świat w rodzinie inteligenckiej, co miało wpływ na jego późniejsze życie i karierę. Był synem Józefa Skibińskiego (1840-1915), dyrektora kopalni „Ulisses” w Dąbrowie Górniczej oraz Krystyny Franciszki z Karpińskich (1857-1940). Jego rodzina zajmowała istotne miejsce w lokalnym społeczeństwie, a towarzyszący jej kontekst historyczny i społeczny wywarł istotny wpływ na jego rozwój.

Wśród rodzeństwa Leona znajdował się ziemianin Antoni Skibiński (1882–1936) oraz prawnik Ignacy Skibiński (1885–1928). Jego siostra, Zofia Maria Skibińska (1891-1970), była żoną Gustawa Konstantego Świdy (1886-1970) oraz później Stefana Ossowieckiego (1877-1944). Rodzina Skibińskich była silnie związana z lokalną elitą, co kształtowało ich społeczne ambicje oraz aspiracje.

Leon ożenił się z Ireną z Kuszelewskich (1890-1967), jednakże ich związek nie doczekał się potomstwa, co było rzadkością w ówczesnych czasach. Mimo braku dzieci, małżeństwo to miało swoje znaczenie i wpływ na ogólne życie osobiste Skibińskiego.

Przypisy

  1. Leon Wincenty Wacław Skibiński, M.J. Minakowski, Genealogia potomków Sejmu Wielkiego [dostęp 11.08.2023 r.]
  2. a b c d e f g h Zbigniew Pustuła, Skibiński Leon (1879-1945), Polski Słownik Biograficzny, t. 38 Warszawa-Kraków 1997-1998, s. 137-138
  3. a b c Barbara Szabat, Skibiński Leon (1879-1945), Świętokrzyski Słownik Biograficzny t. 2, pod red. Jerzego Szczepańskiego, Kielce 2009, s. 429
  4. Czesław Szczepańczyk, 50 lat spółdzielni w Białogonie, Warszawa 1959, s. 4-5
  5. Historia życia koleżeńskiego technologów Polaków, [w:] Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu (w rocznicę stulecia uczelni), Warszawa 1933, s. 45
  6. Spis Inżynierów Technologów Polaków, [w:] Księga pamiątkowa inżynierów technologów Polaków wychowańców Instytutu Technologicznego w Petersburgu (w rocznicę stulecia uczelni), Warszawa 1933, s. 97
  7. a b Cmentarz Stare Powązki: SKIBIŃSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 12.08.2023 r.]

Oceń: Leon Skibiński

Średnia ocena:4.85 Liczba ocen:14