Antoni Robert Majcherczyk urodził się 6 maja 1913 roku w Dąbrowie Górniczej. To postać, która pozostawiła znaczący ślad w historii polskiego lotnictwa.
Był kapitanem pilotem w Wojska Polskim, co podkreśla jego wyspecjalizowane umiejętności oraz zaangażowanie w rozwój lotnictwa wojskowego w Polsce. Ponadto, Majcherczyk był także polskim pilotem doświadczalnym i sportowym, co pokazuje, że jego pasja do latania wykraczała poza standardowe obowiązki wojskowe.
Jego życie zakończyło się tragicznie 2 lipca 1946 roku w Porton, jednak jego osiągnięcia i przyczynienie się do lotnictwa w Polsce pozostają w pamięci wielu osób.
Życiorys
Antoni Majcherczyk urodził się jako syn Teofila i Józefy. W 1930 roku zakończył naukę w Gimnazjum im. Jana Śniadeckiego w Kielcach, a następnie złożył egzamin maturalny. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości, rozpoczął studia na Wydziale Mechanicznym Politechniki Warszawskiej. Już w trakcie nauki zainicjował swoją karierę lotniczą, zaczynając szkolenie w lotnictwie. W grudniu 1933 roku dołączył do grona członków Aeroklubu Warszawskiego.
Podczas swojej edukacji przeszedł szkolenie szybowcowe, na mocy którego uzyskał kategorię D pilota szybowcowego. W 1935 roku zakończył kurs akrobacji szybowcowej, po czym aktywnie uczestniczył w wielu zawodach i imprezach sportowych. Dodatkowo przeszedł przeszkolenie w pilotażu samolotów turystycznych. Na początku wakacji 1936 roku wystartował w IV Krajowych Zawodach Szybowcowych w Ustjanowej na szybowcu CW-5 bis/35, gdzie zajął 27. miejsce w klasyfikacji generalnej, wśród 29 uczestników. W sierpniu tego samego roku, tuż po zlocie szybowcowym odbywającym się podczas zawodów Gordona Bennetta w Warszawie, wywalczył drugą pozycję w konkursie na celność lądowania.
Wiosną oraz jesienią 1936 roku brał udział w badawczej wyprawie szybowcowej do Gór Świętokrzyskich. W dniach 25 kwietnia i 8 września, wykonał imponujące loty – odpowiednio sześciogodzinny żaglowy oraz czterogodzinny na szybowcu Komarze nad Pasmem Masłowskim. W maju i czerwcu 1937 roku, z wykorzystaniem szybowca Sokół-bis, uczestniczył w rajdzie promującym polskie lotnictwo w krajach takich jak Rumunia, Bułgaria, Grecja, Jugosławia, Austria oraz Węgry, zorganizowanym przez Aeroklub Warszawski. Wraz z Janem Pełką, pokonał trasę liczącą 3400 kilometrów. Ten niezwykły wysiłek zaowocował przyznaniem mu przez rząd jugosłowiański orderu św. Sawy kl. V.
W latach 1936–1937 Antoni był asystentem profesora Gustawa Mokrzyckiego. Po tym okresie, w latach 1937-1938, pracował jako konstruktor w Biurze Studiów PLL LOT. W czerwcu 1939 roku obronił pracę dyplomową, uzyskując tytuł inżyniera, a następnie został zatrudniony w PZL Wytwórni Silników nr 1 na Okęciu. W tym czasie, do wybuchu II wojny światowej, miał na koncie około 100 godzin lotów na szybowcach oraz około 300 godzin na samolotach.
W momencie, gdy rozpoczęła się II wojna światowa, ewakuował się przez Rumunię, Jugosławię i Włochy do Francji, gdzie przybył do Wojsku Polskim. Dostał przydział do Szkoły Podchorążych Armii Polskiej w Coëtquidan, kończąc ją z dziesiątą lokatą. Dzięki swoim osiągnięciom, otrzymał awans na podporucznika w trybie nadzwyczajnym. Po klęsce Francji, udał się na pokładzie MS „Sobieski” z Saint-Jean-de-Luz do Plymouth w Wielkiej Brytanii, gdzie wstąpił do Polskich Sił Powietrznych. Po krótkim przeszkoleniu w Eastchurch, w lipcu 1940 roku przydzielono go jako mechanika lotniczego do dywizjonu 303 na lotnisku Northolt. Otrzymał numer służbowy RAF P-1801.
W dniu 6 kwietnia 1941 roku trafił do 15. Elementary Flying Training School (SFTS) w Carlisle, a następnie, od maja do lipca, przeszedł szkolenie na dwusilnikowych samolotach w 3. SFTS w South Cerney. Po zakończeniu tego kursu, skierowano go do 18. Operational Training Unit (OTU) w Bramcote, gdzie szkolenie zakończył w październiku. Następnie został przydzielony do 301. dywizjonu bombowego „Ziemi Pomorskiej”, biorąc udział w 35 wyprawach bombowych nad Niemcy.
W dniu 28 marca 1942 roku brał udział w bombardowaniu Lubeki, gdzie tylni strzelec, sierżant Andrzej Rudel, zestrzelił niemiecki Ju-88, który osiadł w morzu. A 22 lipca 1942 roku, w podporządkowaniu, zareagował na wezwanie pomocy dwóch załóg, których maszyny wodowały po nalocie na Duisburg. Startując samolotem Vickers Wellington GR-H z załogą: por. obs. Władysław Szymanowski, st. sierż. strz. Andrzej Rudel, plut. radiooperator Wiktor Jabłoński oraz plut. strz. Jan Michał Nowak, doświadczyli tragicznego ataku ze strony myśliwców Focke-Wulf Fw 190, skutkującego zestrzeleniem ich maszyny. Tylko Antoni Majcherczyk oraz Wiktor Jabłoński zdołali przeżyć, a po sześciu godzinach spędzonych na wodzie zostali ostatecznie uratowani przez łódź ratunkową RAF.
W sierpniu 1942 roku otrzymał przydział jako pilot doświadczalny w Aircraft and Armament Experimental Establishment (AAEE) w Boscombe Down, gdzie latał w eskadrze A, specjalizując się w badaniach dotyczących samolotów myśliwskich. Jego techniczne umiejętności oraz doświadczenie bojowe przyczyniły się do eliminacji licznych problemów oraz usterek w konstrukcji wielu modeli myśliwców. Wspólnie z dr. G.S. Hilsopem w styczniu 1944 roku publikował raport zatytułowany „The determination of Propeller Power Coefficients by Flight Tests on Spitfire Vc Aircraft” (Pol. „Określenie współczynników mocy śmigła przez próby w locie samolotu Spitfire Vc”). W połowie 1944 roku prowadził badania dotyczące samolotu Hawker Typhoon w warunkach tropikalnych w Kenii.
Po zakończeniu II wojny światowej nie wrócił do ojczyzny, decydując się na pozostanie w Anglii. W randze Squadron Leadera był zatrudniony w Boscombe Down jako pilot doświadczalny. W dniu 2 lipca 1946 roku testował spadochron przeciwkorkociągowy na samolocie Gloster Meteor F.Mk.3 (nr EE312). Niestety, spadochron doznał uszkodzenia, co doprowadziło do tragicznego wypadku i śmierci pilota. Został pochowany na cmentarzu w Durrington, gdzie jego grób oznaczony jest numerem 828.
Ordery i odznaczenia
Antoni Majcherczyk został odznaczony wieloma prestiżowymi wyróżnieniami, które potwierdzają jego zasługi i odwagę na polu bitwy. Jego osiągnięcia w zakresie służby wojskowej przedstawiają się następująco:
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari nr 9439,
- Krzyż Walecznych – czterokrotnie,
- Medal Lotniczy – dwukrotnie,
- Distinguished Flying Cross,
- 1939-1945 Star,
- Air Crew Europe Star,
- Defence Medal,
- War Medal 1939-1945,
- Order Świętego Sawy kl. V.
Przypisy
- Hodyra 2016, s. 138.
- Hodyra 2016, s. 103.
- Hodyra 2016, s. 77.
- Krzystek 2012, s. 364.
- 1936 Ustianowa IV KZSz. Zawody szybowcowe Polska 1923-2010. [dostęp 17.11.2020 r.]
- Accident Gloster Meteor F.4 EE312, 02.07.1946 r. AviationSafetyNetwork. [dostęp 12.11.2020 r.]
- Cmentarz Durrington Cemetery w Durrington hr. Wiltshire (Anglia). Polskie Siły Powietrzne w II wojnie światowej. [dostęp 12.11.2020 r.]
- Skrzydlata Polska i 6'1985, s. 10.
- Płoszajski Cz. 1 1993, s. 9.
- Płoszajski Cz. 1 1993, s. 117.
- Płoszajski Cz. 2 1998, s. 25.
- Konieczny, Malinowski 1988, s. 69.
- Konieczny, Malinowski 1988, s. 70.
- Skrzydlata Polska i 6'1937, s. 140.
- Skrzydlata Polska i 6'1937, s. 146.
- Skrzydlata Polska i 7'1937, s. 153-155.
- Skrzydlata Polska i 11'1936, s. 284.
- Skrzydlata Polska i 11'1936, s. 327.
- Skrzydlata Polska i 11'1937, s. 277.
- Skrzydlata Polska i 7'1936, s. 178.
- Skrzydlata Polska i 6'1937, s. 146.
Pozostali ludzie w kategorii "Wojsko i służby mundurowe":
Józef Englicht | Włodzimierz Usarek | Zdzisław Badocha | Stanisław Kowalczewski | Aleksander Liszaj | Dariusz Majchrzak (oficer) | Czesław Gęborski | Witold Hałat | Ignacy Kowalczewski | Witold Waligórski | Jan StratilatoOceń: Antoni Majcherczyk