Ignacy Kowalczewski


Ignacy Marian Kowalczewski, znany także pod pseudonimami „Sęp” oraz „Marian Sępiński”, to postać o istotnym znaczeniu w polskiej historii wojskowej. Urodził się 30 stycznia 1895 roku w Dąbrowie Górniczej, a jego życie zakończyło się 19 grudnia 1976 roku w Penley.

Jako pułkownik kawalerii Wojska Polskiego, Kowalczewski odegrał kluczową rolę w strukturach wojskowych swojego czasu, pozostawiając po sobie trwały ślad w pamięci narodu.

Życiorys

Ignacy Kowalczewski urodził się w Dąbrowie Górniczej, w rodzinie Franciszka oraz Franciszki z domu Gocyłło, jako członek wielodzietnej rodziny. Był bratem Stanisława (1890–1939), który miał zaszczyt pełnić funkcję rotmistrza w Wojsku Polskim, oraz Sylwestra ps. „Sylwek” (1897–1920), który zasłużył się jako legionista, kawaler Virtuti Militari i podporucznik w 1 pułku szwoleżerów.

6 sierpnia 1914 roku Ignacy wyruszył z krakowskich Oleandrów w składzie 1 Kompanii Kadrowej. Jego droga wojskowa prowadziła go następnie do szeregów 1 pułku ułanów Legionów Polskich. W okresie od 5 lutego do 31 marca 1917 roku był słuchaczem kawaleryjskiego kursu oficerskiego przy 1 pułku ułanów w Ostrołęce, który ukończył z dobrym rezultatem. Wówczas posiadał stopień kaprala.

Po zakończeniu I wojny światowej podjął służbę w odrodzonym Wojsku Polskim. W 1923 roku służył jako rotmistrz i major w 3 pułku ułanów stacjonującym w Tarnowskich Górach. W dniu 1 stycznia 1925 roku został przydzielony do Centralnej Szkoły Kawalerii w Grudziądzu, gdzie piastował stanowisko instruktora. Po powrocie w maju tego roku do 3 pułku, objął rolę dowódcy szwadronu zapasowego.

W 1927 roku, 26 września, zaszły istotne zmiany w jego karierze, ponieważ został przeniesiony z 3 pułku do 19 pułku ułanów Wołyńskich w Ostrogu, gdzie również objął funkcję dowódcy szwadronu. W kwietniu 1928 roku przeniesiono go do 20 pułku ułanów w Rzeszowie, gdzie pełnił rolę zastępcy dowódcy pułku. 24 grudnia 1929 roku został mianowany podpułkownikiem, z przydanym starszeństwem od 1 stycznia 1930 roku oraz 9. lokatą w korpusie oficerów kawalerii.

31 marca 1930 roku Ignacy został przeniesiony do 5 pułku strzelców konnych, gdzie objął dowodzenie pułku. W dniu 1 stycznia 1934 roku awansował do stopnia pułkownika. Jego kariera wojskowa kontynuowała się i w kwietniu 1938 roku objął stanowisko dowódcy 17 pułku ułanów Wielkopolskich w Lesznie. Został dowódcą w kampanii wrześniowej 1939 roku, a 16 września generał Roman Abraham powierzył mu dowodzenie Wielkopolskiej Brygady Kawalerii, którą prowadził w czasie bitwy nad Bzurą oraz w obronie Warszawy.

Od 28 września 1939 roku do wiosny 1945 roku przebywał w niewoli niemieckiej. Po zakończeniu konfliktu zbrojnego został przyjęty do 2 Korpusu we Włoszech. 8 stycznia 1946 roku zapoczątkował swoją służbę jako dowódca 4 pułku pancernego „Skorpion” w Wielkiej Brytanii. Ostatecznie osiedlił się w Londynie, a później w Penrhos w Walii. Zmarł 19 grudnia 1976 roku w szpitalu w Penley i znalazł spoczynek na cmentarzu w Pwllheli w hrabstwie Caernarfonshire w Walii.

W życiu osobistym, 5 września 1923 roku, Ignacy zawarł związek małżeński w Parzymiechach z Zofią hrabiną Potocką, która pełniła rolę porucznika Armii Krajowej. Została odznaczona Złotym Krzyżem Zasługi z Mieczami oraz Krzyżem Armii Krajowej; urodziła się 10 maja 1895 roku, a zmarła 1 lipca 1971 roku. Para miała dwoje dzieci: Barbarę i Przemysława. Barbara, urodzona 28 września 1924 roku w Daszawie, wyszła za Edwarda Dzieduszyckiego (ur. 29 kwietnia 1929) oraz miała syna, Marka Dzieduszyckiego. Małżeństwo jednak zakończyło się rozwodem. Z kolei Przemysław Kowalczewski, urodzony 29 grudnia 1925 roku, został tragicznie zabity 29 lipca 1944 roku i został pochowany w Dębicy.

Ordery i odznaczenia

Ignacy Kowalczewski wyróżnia się licznymi odznaczeniami i orderami, które świadczą o jego bohaterskich czynach i oddaniu dla ojczyzny. Poniżej znajduje się wykaz tych odznaczeń:

  • Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari nr 170,
  • Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari (1921),
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1974),
  • Krzyż Niepodległości (12 maja 1931),
  • Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (11 listopada 1936),
  • Krzyż Walecznych (czterokrotnie, 1921, 1922),
  • Złoty Krzyż Zasługi (19 marca 1931),
  • Odznaka Pamiątkowa „Pierwszej Kadrowej”.

Przypisy

  1. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. „Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 20, Nr 4 z 31.12.1974 r.
  2. Łukomski Ł. G., Polak P. B., Suchcitz S. A., Kawalerowie Virtuti Militari 1792–1945, Koszalin 1997, s. 370.
  3. Polak (red.) 1991, s. 75.
  4. M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 468 „za zasługi w służbie wojskowej”.
  5. M.P. z 1931 r. nr 111, poz. 163 „za pracę w dziele odzyskania Niepodległości”.
  6. Zarządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej. „Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych”. Nr 2, s. 17, 11.11.1936 r.
  7. Rocznik oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932, s. 142.
  8. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 21 z 24.12.1929 r., s. 439.
  9. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 9 z 26.04.1928 r., s. 143.
  10. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 4 z 14.01.1925 r., s. 18.
  11. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 57 z 27.05.1925 r., s. 286.
  12. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 24 z 26.09.1927 r., s. 284.
  13. Dz. Pers. MSWojsk. Nr 8 z 31.03.1930 r., s. 107.
  14. Rocznik Oficerski 1923, s. 605, 680.
  15. Rozporządzenie Kierownika M.S.Wojsk. L. 441.22 G. M. I. z 1922 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 8, s. 254)
  16. Rozkaz Ministra Spraw Wojskowych L. 2142 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 66)
  17. Dekret Wodza Naczelnego L. 2868 z 1921 r. (Dziennik Personalny z 1922 r. Nr 1, s. 12)
  18. 6 sierpień: 1914–1934, Warszawa: Zarząd Główny Związku Legjonistów Polskich, 1934, s. 20.
  19. Kolekcja VM, s. 4.
  20. Kolekcja VM, s. 1.

Oceń: Ignacy Kowalczewski

Średnia ocena:4.66 Liczba ocen:19