Bogdan Roman Nawroczyński

---

Życiorys

Bogdan Roman Nawroczyński był synem lekarza Romana oraz Stanisławy (zm. 1917). Jego edukacja rozpoczęła się w 1892 roku, kiedy to podjął naukę w gimnazjum w Kielcach. Następnie, w kolejnym roku, kontynuował naukę w IV Gimnazjum rządowym w Warszawie. Ukończył szkołę średnią w wieku 20 lat, zdobywając srebrny medal. W obliczu swej różnorodności zainteresowań, Nawroczyński napotkał trudności przy wyborze dalszej drogi i kierunku przyszłych studiów. Początkowo nie uważając nauczycielstwa za odpowiednie dla siebie, postanowił skupić się na studiach uniwersyteckich. W szczególności fascynowała go literatura polska oraz nauki filozoficzne.

Nawroczyński aktywnie zaangażował się w działalność Organizacji Młodzieży. Brał udział w wiecach oraz manifestacjach, które sprzeciwiały się rusyfikacji zarówno szkolnictwa wyższego, jak i średniego. W 1909 roku został delegatem na ogólnopolski zjazd młodzieży szkół wyższych odbywający się w Zakopanem. W tym samym roku przystąpił do zdawania egzaminu, który uprawniał go do nauczania języka polskiego, łacińskiego oraz podstaw filozofii. Następnie przeniósł się do Lwowa, gdzie rozpoczął studia na Uniwersytecie pod przewodnictwem Kazimierza Twardowskiego. To właśnie pod jego okiem napisał pracę doktorską zatytułowaną „Prolegomena do nauki o jasności sądów”, której promocja miała miejsce w 1914 roku.

Nawroczyński był także członkiem Ligi Narodowej w latach 1910–1911 oraz Związku Unarodowienia Szkół. Pracował w Radzie Sekcji Oświecenia Publicznego Departamentu Wyznań Religijnych i Oświecenia Publicznego Tymczasowej Rady Stanu, a także był członkiem Towarzystwa Naukowego Warszawskiego. Miał bogate zainteresowania naukowe, podejmując studia prawnicze, filozoficzne oraz zdobywając wiedzę socjologiczną. W okresie 1925–1926 pełnił rolę profesora na Uniwersytecie Poznańskim, gdzie jego badania koncentrowały się na zagadnieniach związanych z tzw. „nowym wychowaniem”, a w szczególności na fundamentalnych zasadach szkoły pracy oraz różnorakich jego odmianach.

Był encyklopedystą oraz członkiem komitetu redakcyjnego „Encyklopedii Wychowawczej”. W 1926 roku Nawroczyński rozpoczął pracę na Uniwersytecie Warszawskim, gdzie objął kierownictwo Katedry Pedagogiki oraz przyczynił się do zorganizowania studiów pedagogicznych. Właśnie w tym czasie powstały jego najważniejsze publikacje z zakresu pedagogiki.

W czasie okupacji niemieckiej Nawroczyński zaangażował się w organizację tajnego nauczania uniwersyteckiego. 1 października 1948 roku przeszedł na emeryturę, jednak nie zaprzestał działalności naukowej ani organizacyjnej. Mianowano go dyrektorem Biura w Towarzystwie Naukowym Warszawskim oraz bibliotekarzem w Polskiej Akademii Nauk. W 1958 roku powrócił do pracy dydaktycznej, koncentrując się na badaniach z zakresu pedagogiki porównawczej, co przyniosło owocne rezultaty w postaci nowych dzieł. Do 1967 roku kontynuował wykłady, prowadząc badania naukowe i publikując prace.

Ostatecznie został pochowany na Cmentarzu Powązkowskim (kwatera 132-4-28).

Ordery i odznaczenia

Wśród odznaczeń, które otrzymał Bogdan Roman Nawroczyński, znajdują się znaczące wyróżnienia, podkreślające jego wkład w życie publiczne i zasługi dla kraju.

• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany 19 sierpnia 1946 roku,
• Złoty Krzyż Zasługi, przyznany 11 listopada 1937 roku.

---

Oceń: Bogdan Roman Nawroczyński

---