Jadwiga Kukułczanka-Peyrou, znana pod pseudonimem Koukou Chanska, przyszła na świat 6 stycznia 1933 roku w Dąbrowie Górniczej. Jej życie zakończyło się 17 maja 2020 roku w Paryżu, gdzie spędziła znaczną część swojego życia.
Była polską tłumaczką, poetką oraz krytyczką literacką, której działalność łączyła różnorodne formy wyrazu artystycznego. Po przeniesieniu się do Francji, Kukułczanka stała się ważną postacią wśród twórców kultury zarówno polskiej, jak i francuskiej, wzbogacając literaturę o swoje unikalne spojrzenie na sztukę i język.
Życiorys
Jadwiga Kukułczanka była osobą o niezwykle bogatym dorobku artystycznym i intelektualnym. Ukończyła studia z zakresu filologii romańskiej naUniwersytecie Warszawskim, co stanowiło solidny fundament dla jej przyszłej kariery. Debiutując w 1954 roku jako sprawozdawca teatralny, szybko zyskała uznanie w gronie krytyków i publiczności.
W ciągu swojej kariery przetłumaczyła wiele utworów teatralnych z języka francuskiego. Do jej najbardziej znanych przekładów należą takie dzieła jak: Romeo i Janeczka, Becket, czyli honor Boga, Eurydyka, a także Fanfaron, czyli zakochany konserwatysta. Znajdują się wśród nich również Drogi Antoni, Pępek, Molierówna, Skowronek, Pan Generał Jeana Anouilha, Malatesta, Miłość czy punktualność Henry de Montherlanta, Dudek Georgesa Feydeau oraz Złodziejka z Londynu i Julietta ze snów Georgesa Neveaux. Z współpracy z polskiego na francuski zyskały m.in. utwory Ślub Witolda Gombrowicza (w porozumieniu z Georgesem Sédirem) oraz Rozmowy z Witoldem Gombrowiczem autorstwa Dominique de Roux (przy współpracy z François Marié).
Warto także wspomnieć, że tłumaczyła prace Wstęp do Teorii Czystej Formy w teatrze i Bliższe wyjaśnienia w kwestii Czystej Formy na scenie wspólnie z Jacques’em Lacarriere. Do jej osiągnięć należy również współpraca nad dziełami Stanisława Ignacego Witkiewicza, Karola Wojtyły, Zofii Nałkowskiej, Tadeusza Rittnera oraz Gabrieli Zapolskiej.
Jadwiga była także autorką niezrealizowanego scenariusza Osioł grający na lirze, który miał zrealizować Wojciech Jerzy Has. Oprócz tego, istotnie przyczyniła się do produkcji filmów takich jak Zwolnieni z życia Waldemara Krzystka oraz ListopadŁukasza Karwowskiego, współautorką dialogów w języku francuskim.
Ponadto, jej doświadczenie i zaangażowanie zostały docenione przez środowisko artystyczne. W 1988 roku była laureatką Nagrody Polskiego Oddziału Stowarzyszenia Kultury Europejskiej SEC za działania promujące kulturę polską poza granicami naszego kraju. Dodatkowo, w 2002 roku otrzymała Krzyż Oficerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej.
Jadwiga Kukułczanka znalazła swój ostatni spoczynek na paryskim cmentarzu Père-Lachaise.
Przypisy
- Jadwiga Kukułczanka-Peyrou. nekrologi.wyborcza.pl. [dostęp 23.05.2020 r.]
- Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 19.04.2002 r. o nadaniu orderów i odznaczeń (M.P. z 2002 r. nr 28, poz. 454).
- Polska Bibliografia Literacka: Nagroda Polskiego Oddziału Stowarzyszenia Kultury Europejskiej SEC za propagowanie kultury polskiej za granicą (za 1988).
- Stanisław Zawiśliński Legenda o filmie, który nie powstał.
- Witkacy na świecie – przekłady. Dokumentacja kolekcji Janusza Deglera.
- Théâtre / Witold Gombrowicz ; éd. établie et présentée par Rita Gombrowicz.
- Oficjalna prapremiera Ślubu Witolda Gombrowicza w Paryżu.
- Jadwiga Kukułczanka w bazie filmpolski.pl.
- Nekrolog Jadwigi Kukułczanki-Peyrou.
- a b c d Lesław Bartelski Polscy pisarze współcześni. Informator 1944–1974, wyd. Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1977, s. 188.
- Jadwiga Kukułczanka-Peyrou, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 08.04.2021 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Michał Spisak | Tadeusz Mazurkiewicz | Leszek Bugajski | K2 (raper) | Moral | Anna Cieplak | Jan Waśniewski | Jacek Łapot | Mosze Trojanowski | Stefan Lisowski (rzeźbiarz) | Janusz Gajos | Elżbieta Laskiewicz | Bas Tajpan | Wacław Kondek | Tomasz Dobrowolski | Katarzyna Kozaczyk | Wirgiliusz Gryń | Dawid Podsiadło | Marcin Łazarski | Irena NettoOceń: Jadwiga Kukułczanka