Mosze Trojanowski


Mosze Trojanowski to postać znacząca w polskiej literaturze, urodzony w 1906 roku w Dąbrowie Górniczej, jego życie tragicznie zakończyło się w 1942 roku w Treblince. Był on polskim poetą, który dumnie identyfikował się ze swoim żydowskim pochodzeniem.

Jego twórczość, mimo że ograniczona przez dramatyczne wydarzenia historyczne, pozostawiła po sobie ślad w kulturze literackiej. Niezaprzeczalny wpływ, jaki wywarł na innych twórców, oraz kontekst historyczny, w którym żył, sprawiają, że jego dzieła zasługują na szczegółowe badanie i analizę.

Życiorys

Mosze Trojanowski przyszedł na świat w ubogiej rodzinie w Dąbrowie Górniczej. W swojej młodości uczęszczał do jesziwy w Będzinie, lecz później przeniósł się do Łodzi, gdzie podjął pracę w fabryce pończoch. Równocześnie dorabiał jako korepetytor języka hebrajskiego, co pozwalało mu na zdobycie dodatkowych funduszy. W Łodzi brał udział w różnorodnych spotkaniach literackich oraz artystycznych, które były ważnym elementem jego rozwoju twórczego.

Pierwsze opowiadania i wiersze Trojanowski publikował pod pseudonimem Misza Trojanow. W 1933 roku zadebiutował swoim opowiadaniem zatytułowanym In karachod (jid. W tańcu), a w kolejnym roku, 1936, ukazał się jego pierwszy zbiór poezji pt. Umetike horizontn (jid. Smutne horyzonty). Dzięki sprzedaży tych tomików, autor mógł utrzymać się na skromnym, ale wystarczającym poziomie egzystencji.

Rok 1938 przyniósł mu kolejny sukces literacki, kiedy to wydał drugi tom poezji pod tytułem Der nacht antkegn (jid. Naprzeciw nocy), do którego ilustracje wykonał utalentowany Mendl Reif. W tym samym roku odbył się istotny życiowy zwrot, gdy Trojanowski z żoną osiedlił się w Otwocku. Niestety, wkrótce potem wybuchła II wojna światowa, co miało tragiczne konsekwencje dla niego i jego bliskich.

Mosze Trojanowski został uwięziony w getcie, a na koniec jego tragicznej historii nastąpiło aresztowanie i deportacja do obozu zagłady Treblinka II w sierpniu 1942 roku. Tam, w brutalnych okolicznościach, stracił życie.

Po wojnie jego twórczość została przypomniana i opublikowana na nowo w Antologii poezji żydowskiej, wydanej przez Państwowy Instytut Wydawniczy, co pozwoliło na zachowanie jego literackiego dziedzictwa i pamięci o jego dorobku artystycznym.

Przypisy

  1. Biogramy | Wirtualny Sztetl [online], sztetl.org.pl [dostęp 16.04.2023 r.]
  2. 1450 Trojanow, Misza [online], digital.library.mcgill.ca [dostęp 16.04.2023 r.]
  3. A.A. Kempa A.A., M.M. Szukalak M.M., Żydzi dawnej Łodzi. Słownik biograficzny, t. 2, Łódź 2002 r., s. 123.

Oceń: Mosze Trojanowski

Średnia ocena:4.86 Liczba ocen:23