Wacław Kondek

---

Życiorys

Wacław Kondek przyszedł na świat 18 stycznia 1917 roku w Dąbrowie Górniczej. W 1921 roku wyruszył z rodziną do Olkusza, gdzie spędził część swojego dzieciństwa. Niestety, w 1928 roku doświadczył śmierci matki, co miało znaczący wpływ na dalszy rozwój jego osobowości. Przygoda artystyczna Kondeka rozpoczęła się w 1935 roku, kiedy podjął studia na ASP w Krakowie. Tam miał okazję uczyć się pod okiem takich mistrzów jak Karol Homolacs, Henryk Uziembło i Witold Chomicz. Ukończył tę uczelnię w 1939 roku, a następnie zyskał dwuletnie stypendium we Włoszech, które niestety nie doszło do skutku z powodu wybuchu II wojny światowej.

W czasie niemieckiej okupacji Kondek osiedlił się w okolicach Kielc, a w 1942 roku przeniósł się do Starachowic, gdzie zajmował się rozlewaniem i dystrybucją wody sodowej. W tym trudnym okresie artysta nie przestawał jednak tworzyć – intensywnie szkicował. W 1944 roku został wywieziony na roboty przymusowe do Niemiec.

Po wojnie, w 1946 roku, Wacław Kondek wrócił z Niemiec do Polski. Rok później rozpoczął studia na 3 roku w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Łodzi, gdzie jego nauczycielami byli m.in. Ludwik Tyrowicz, Władysław Strzemiński oraz Stefan Wegner. Obronił pracę dyplomową w 1951 roku, a jego talent został doceniony poprzez przyjęcie do Związku Polskich Artystów Plastyków. W 1950 roku rozpoczął pracę jako scenograf w Teatrze Lalek Arlekin, jednocześnie współpracując z Teatrem Pinokio aż do końca swoich dni. Realizował również scenografie dla Teatru Lalki i Aktora w Lublinie, a także dla licznych teatrów, w tym w Toruniu, Szczecinie, Poznaniu, Warszawie i Wrocławiu.

W latach 60. XX wieku rozpoczął współpracę z tygodnikiem „Odgłosy”, gdzie publikował rysunki oraz cykle, takie jak „Z teki Wacława Kondka”, „Rysuje Wacław Kondek”, „Twarze” oraz „Ulica Piotrkowska”. Dodatkowo, jego pasja doprowadziła go do pisania reportaży, w których opisywał wycieczki po województwie łódzkim, wzbogacając je o pejzaże i rysunki zabytków. W latach 60. i 70. publikował także cykle w „Dzienniku Łódzkim”, takie jak „Łódzkie pałace”, „Fabryki łódzkie”, „Impresje włoskie”. Ponadto, był zaangażowany we współpracę z Radiem Łódź, w którym emitowane były jego „Listy z Italii” w 1969 roku. W 1971 roku wydał książkę pt. „Rysunki i słowa”.

Życie prywatne

Wacław Kondek był synem dziennikarza Józefa Kondka oraz Gertrudy Kondek. Jego żoną była utalentowana malarka Maria Kondek, z którą doczekał się dwóch córek – Barbary (ur. 1951) oraz Krystyny (ur. 1952). Po śmierci artysty, w jego ostatnim miejscu spoczynku, został pochowany na cmentarzu Doły w Łodzi.

Twórczość

Artystyczna działalność Wacława Kondka była niezwykle zróżnicowana i obejmowała wiele różnych technik i form ekspresji. Jego osiągnięcia obejmowały między innymi linoryt, drzeworyt, grafikę, malarstwo olejne oraz akwarele. Ponadto, Kondek zajmował się rysunkiem piórkiem i tworzeniem rzeźb.

Jego bogaty dorobek artystyczny liczy około 285 obrazów, które stanowią przykłady malarstwa olejnego, 346 prac stworzonych temperą na drewnie, 42 rzeźby drewniane oraz 660 prac ceramicznych. Dodatkowo, stworzył 463 grafiki, 358 prac temperą na papierze i tekturze, 185 dzieł wykonanych akwarelą, kredą oraz tuszem lawowanym, a także aż 1655 prac w technice tusz-piórko. Do jego zbioru należą również ponad 100 różnorodnych prac ołówkowych oraz szkice.

Wacław Kondek nie ograniczał się tylko do malarstwa i rzeźby. Jego twórczość teatralna obejmuje około 50 scenografii do sztuk teatralnych i filmów, jak również oprawy graficzne książek, kalendarzy i ekslibrisów. Oprócz tego, był autorem około 100 felietonów i humoresek oraz 10 scenariuszy filmowych i teatralnych, a także pamiętników. W jego filmowym dorobku znajdują się cztery filmy krótkometrażowe: „Ondraszek” (1959), „Złodzieje” (1960), „Gore!” (1966) oraz „Larghetto” (1967).

Prace Wacława Kondka były szeroko eksponowane w okresie od 1952 do 1975 roku, kiedy to uczestniczył w 81 wystawach zbiorowych w Polsce oraz 9 zagranicznych, w takich krajach jak Niemcy, Czechosłowacja, Węgry, Jugosławia i ZSRR. Oprócz tego, zorganizowano 29 jego wystaw indywidualnych w Polsce oraz 9 za granicą, w tym w Danii, Szwecji, Węgrzech i Niemczech. Po jego śmierci, od 1976 do 2004 roku, jego prace były prezentowane na 28 wystawach zbiorowych, zarówno w Polsce, jak i za granicą. Były również zobaczone na 32 indywidualnych wystawach w Polsce oraz 2 w Niemczech.

Styl Kondka charakteryzuje się wyraźnymi konturami, które są nieodłącznym elementem jego dzieł. Tematyka twórczości często nawiązywała do postaci baśniowych i fantastycznych, takich jak nieistniejące stworzenia, diabły oraz humanoidalne drzewa. W jego artystycznej eksploracji pojawiały się również plenery związane z miejscami, które odwiedzał, często związane z Łodzią – miastem, w którym mieszkał. Wśród jego cykli tematycznych wyróżniają się takie prace jak „Domy na Bałutach”, „Ziemia łódzka”, „Ulica Piotrkowska”, „Łódzkie pałace” oraz „Fabryki łódzkie”.

Nagrody i odznaczenia

W życiu Wacława Kondka odnaleźć można wiele istotnych osiągnięć, które zostały docenione na przestrzeni lat.

• wyróżnienie dla filmu „Ondraszek” na festiwalu w Oberhausen,
• Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (1965),
• Nagroda Towarzystwa Przyjaciół Sztuk Pięknych (1967) za cykl reportaży i rysunków o tematyce łódzkiej,
• Nagroda Miasta Łodzi za osiągnięcia w dziedzinie upowszechniania kultury (1968),
• tytuł Łodzianina Roku (1970) – wg plebiscytu zorganizowanego przez tygodnik „Odgłosy”,
• Złoty Krzyż Zasługi (1975).

Upamiętnienie

W historii filmowej i telewizyjnej, Wacław Kondek doczekał się wielu form upamiętnienia. W 1980 roku stworzono film zatytułowany „Niepokoje Wacława Kondka”, który wyreżyserował Kazimierz Mucha. Film ten przyczynił się do popularyzacji postaci Kondka.

Następnie, w 1982 roku, w ramach cyklu telewizyjnego “Tajemnice i sensacje małej kinematografii”, powstał odcinek noszący tytuł „Filmowe lalki Wacława Kondka”, w reżyserii Macieja Łukowskiego. Tego typu produkcje były kluczowe dla zachowania pamięci o jego dorobku.

Kolejnym krokiem w upamiętnieniu tej ważnej postaci w Łodzi było nadanie w 1989 roku jednej z ulic osiedla Romanów imienia Wacława Kondka. To symboliczne wyróżnienie podkreśla jego znaczenie dla lokalnej społeczności.

W 1995 roku powstał odcinek telewizyjny „Kondek – czort frasobliwy”, który był częścią cyklu „Twórcy”. Jego reżyserem był Piotr Słowikowski. Ten program przybliżał widzowi osobowość oraz twórczość Kondka.

---

Oceń: Wacław Kondek

---